Wat kleinschalig startte in 2017 in Tongeren, de stad met TIJD in haar DNA, is inmiddels uitgegroeid tot ver voorbij de Romeinse en middeleeuwse muren. Het zomers cultuurfestival MoMeNT werkt stedelijk gebonden maar beoogt een bovenlokaal karakter met een bredere culturele regio-uitstraling en een nauwe betrokkenheid met diverse instanties in Tongeren en omliggende steden en gemeenten.
Het mindere weer noch de pandemie konden de cultuurbeleving in Tongeren bederven deze zomer. Integendeel, MoMeNT kon rekenen op meer dan 28 000 bezoekers, 340 deelnemende artiesten en 50 vrijwilligers bij de meer dan 180 activiteiten.
An Christiaens, schepen van cultuur: “Vijftien maanden nadat de coronapandemie in ons land losbarstte en de cultuursector noodgedwongen de deuren moest sluiten, kon MoMeNT opnieuw opstarten, en werden we – eindelijk – weer getrakteerd op een echte culturele zomer. De vijfde verjaardag van MoMeNT werd gevierd met een uniek en multidisciplinair programma van maar liefst 183 activiteiten. Deze vijfde editie was er eentje om in te kaderen! Dankzij MomeNT beleefden we in 2021 talrijke unieke MoMeNTen in en rond Tongeren en dat zal in 2022 ongetwijfeld ook zo zijn!”
MoMeNT kijkt dus terug op een succesvolle zomer, het jaarverslag biedt een unieke terugblik en zal de lezers laten nagenieten van de mooiste culturele MoMeNTen van de zomer van 2021.
Ondertussen bereidt het MoMeNT-team met veel enthousiasme de editie van 2022 voor, die tussen 18 juni en 18 september 2022 opnieuw ernaar zal streven de beste editie ooit te worden.
Patrick Dewael, burgemeester: “Ik kijk al uit naar de culturele zomer van 2022, naar MoMeNT 22! MoMeNT staat immers nog steeds garant voor nieuwe creaties op stedelijke bodem. Voor een broedplaats van talenten. Voor de integratie van kunst in de stad. Voor de stedelijke ontwikkeling. Voor de betrokkenheid van alle burgers. Voor de verbinding tussen kunstenaar en publiek.”
Het jaarverslag 2021 is vanaf 27 december 2021 ook online te raadplegen via: https://moment.tongeren.be/downloads-0
Het Gallo-Romeins Museum blikt tevreden terug op 2021. Hoogtepunt was de tijdelijke tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’.
Ook de vele gezinsvriendelijke programma’s, activiteiten, presentaties en installaties konden in dit coronajaar op bijzonder veel waardering en belangstelling rekenen.
In totaal ontving het Gallo-Romeins Museum bijna 95.000 bezoekers. Dit resultaat is opmerkelijk goed, te meer omdat door de coronacrisis zowel schoolkinderen als socio-culturele verenigingen het museum in de eerste jaarhelft nauwelijks bezochten.
Ook op andere vlakken was 2021 succesvol. Zo investeerde het Tongerse stadsbestuur in de uitbreiding van de museumcollectie. Het voegde prachtstukken uit de Merovingische tijd aan de verzameling toe.
Het Gallo-Romein Museum versterkte zijn online aanbod, o.a. voor schoolgroepen. Erg succesvol bleken ook de maandelijkse lezingen over tal van archeologische onderwerpen die geïnteresseerden van thuis uit live konden volgen. Dit initiatief wordt in 2022 voortgezet.
Op wetenschappelijk vlak werd eveneens stevig vooruitgang geboekt. Het museum finaliseerde een onderzoek naar (strijd)hamers uit de tijd van de eerste landbouwers. Het voltooide de studie en registratie van de Merovingische collectie. Bijkomend liep er een omvangrijk project waarbij meer dan 4000 Romeinse munten werden geïdentificeerd en beschreven. Een interdisciplinair onderzoek over Romeinse schrijftabletten ving aan.
2022 kondigt zich beloftevol aan. De komende maanden wordt een studie gemaakt om de functionaliteit en beleving van het museumgebouw nog te verbeteren. Tegelijkertijd zijn de voorbereidingen voor een nieuwe tijdelijke tentoonstelling volop aan de gang.
Patrick Dewael, burgemeester van Tongeren: “Het stadsbestuur zal ook de komende jaren investeren in het Gallo-Romeins Museum. Het is dé plek om inzicht te krijgen in hoe anders mensen leefden in het verre verleden. Je wordt er ook aangezet om te reflecteren over onze huidige samenleving. Zo blijf je als museum maatschappelijk relevant.”
An Christiaens, schepen van Cultuur: “Ik ben er trots op dat in 2021 opnieuw een grote en diverse groep mensen de weg heeft gevonden naar het Gallo-Romeins Museum. Ze genoten er van een ontspannende en boeiende leerervaring, vaak samen met hun kinderen of kleinkinderen.”
Tijdelijke tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’
Van 6 februari tot en met 1 augustus 2021 organiseerde het Gallo-Romeins Museum de expositie ‘Oog in oog met de Romeinen’, i.s.m. het British Museum. De tentoonstelling kreeg buitengewoon veel waardering. Meer dan 41.000 mensen genoten zichtbaar. Bezoekers spraken zich vooral lovend uit over de diversiteit aan topstukken, over de meeslepende films met ‘ooggetuigen’ die linken legden met onze huidige maatschappij en over de audioguides die helder duiding gaven, ook aan kinderen.
Gedurende de volledige looptijd was de tentoonstelling dagelijks nagenoeg uitverkocht. Om aan de grote belangstelling te kunnen voldoen, verruimde het Gallo-Romeins Museum zijn openingstijden.
Het museum maakte de expositie ook toegankelijk voor volwassenen die doof of slechthorend zijn. Zij kregen informatie in de Vlaamse gebarentaal.
Divers aanbod voor breed publiek
- Gezichtsreconstructies
Voor het eerst in België reconstrueerden specialisten, op basis van DNA-onderzoek, het hoofd van enkele mensen die leefden in de Romeinse tijd. Sinds enkele maanden zijn de levensechte reconstructies te zien in de inkomhal van het Gallo-Romeins Museum. De installatie is vrij toegankelijk. Het is een leerrijke blikvanger. Ook het wat en het hoe van de reconstructietechniek worden er toegelicht. De bezoekers krijgen de authentieke schedels te zien.
- Integratie hedendaagse kunst in vaste collectie
In juni lanceerde het Gallo-Romeins Museum het project ‘In situ’, i.s.m. cultuurfestival MoMeNT. Drie gerenommeerde, hedendaagse Belgische kunstenaars integreerden (nieuw) werk in de vaste collectie: Maarten Vanden Eynde, Cindy Wright en Kris Martin. Drie kunstwerken zijn ook de komende maanden nog te zien. Ze doen o.a. nadenken over (toekomstige) archeologische sporen en de vervuiling van ons leefmilieu.
- Programma’s voor gezinnen en kinderen
In de zomervakantie konden kinderen en hun (groot)ouders in het Gallo-Romeins Museum terecht voor een kijktocht. ‘Vrienden van vroeger’ was er in twee versies, voor kleuters tussen 4 en 6 én voor kinderen van 7 tot 10 jaar. De tochten stonden garant voor leerrijk spelplezier. Zo’n 3.500 kinderen namen deel.
Ook de meerdaagse vakantiekampen voor kinderen kenden veel aantrekkingskracht. De deelnemers kregen zelf veel inbreng en toonden het resultaat van hun creatief proces aan het publiek. Dat gebeurde met een kleine expositie. Zo was er in de zomervakantie een creatief kamp met Pentagoon Academies over ‘Romeinse muurschilderingen’. In de herfstvakantie organiseerde het Gallo-Romeins Museum een fotografiekamp voor tieners, i.s.m. Villa Basta. Het museum bouwt deze werking in 2022 verder uit.
- Archeologiedagen
In het najaar (8, 9 en 10 oktober) nam het Gallo-Romeins Museum met een uitgebreid aanbod deel aan de ‘Archeologiedagen’. De rondleidingen in het depot, toelichtingen bij archeologisch onderzoek door experts en de familieworkshop ‘Archeologen van de toekomst’ werden positief onthaald.
Uitbreiding collective
Het Gallo-Romeins Museum verwierf een belangrijk deel van de Merovingische grafvondsten die gedaan werden in Broechem. Ze behoren tot de Vlaamse Topstukkenlijst. Het meest in het oog springt een gouden schijffibula (mantelspeld) met inlegwerk van granaatstenen uit Sri Lanka: een uniek stuk in België.
Bijkomend voegde het museum enkele fascinerende stukken Romeins aardewerk uit Tongeren en een uniek pauselijk zegel aan zijn collectie toe. Dat laatste dateert uit de vroege middeleeuwen en werd gevonden in Munsterbilzen.
Over enkele jaren zullen de aanwinsten te zien zijn in de vernieuwde permanente tentoonstelling. In afwachting kunnen bezoekers een selectie van de vondsten bekijken in de inkomhal.
Versterking digitaal aanbod
De maandelijkse lezingen van Spraakwater verlopen sinds 2021 online. Aan bod komen tal van geschiedkundige en archeologische onderwerpen. Geïnteresseerden volgen de uiteenzettingen van thuis uit. Ze loggen in op het afgesproken tijdstip en zien de spreker live. Er is ruim tijd voor vragen. Aan elke lezing namen rond de 300 mensen deel, uit Tongeren, Vlaanderen en daarbuiten. Op algemeen verzoek zet het Gallo-Romeins Museum de online lezingen ook de komende maanden voort.
Omdat schoolbezoeken door corona moeilijk of niet konden plaatsvinden werkte het museum voor leerlingen uit de eerste graad secundair onderwijs een digitaal aanbod uit: vijf educatieve films met interactieve quizjes, verzorgd door Romeinenkenner Jelle De Beule.
Het pakket kwam tot stand naar aanleiding van de tijdelijke expositie ‘Oog in oog met de Romeinen’ maar is blijvend toegankelijk via het online leerplatform LessonUp. De meest succesvolle les/film werd inmiddels bijna 600 keer bekeken.
Het Gallo-Romeins Museum heeft eveneens een gesmaakte blog/podcast ‘De oudheid is overal!: classicus Patrick De Rynck bracht in 2021 tweewekelijks een (luister)tekst waarin hij vanuit de actualiteit terugblikt op de oudheid. Het initiatief wordt voortgezet.
Registratie- en onderzoeksprojecten
Het Gallo-Romeins Museum voltooide een onderzoek naar zijn collectie neolithische (strijd)hamers. De onderzoeksresultaten werden voorgesteld op de jaarlijkse Prehistoriedag (op 4 december in Namen). Er was ook een publicatie in het tijdschrift Notae Praehistoricae.
Het museum voltooide de studie en registratie van zijn rijke Merovingische collectie. De resultaten maken het mogelijk om de voorwerpen over enkele jaren te kunnen tonen en duiden in de nieuwe permanente tentoonstelling.
In 2021 liep er een project om 4.000 Romeinse munten uit de collectie te identificeren en beschrijven. Dit was mogelijk dankzij een subsidie van de Vlaamse Gemeenschap. In de loop van 2022 verschijnen de munten online.
Vooruitblik
2022 kondigt zich beloftevol aan. Het stadsbestuur nam het initiatief om een haalbaarheidsstudie te laten uitvoeren om de functionaliteit en beleving van het museumgebouw nog te verbeteren. Er zal onder meer worden onderzocht of en hoe het binnenklimaat kan worden geoptimaliseerd, de interne depotruimtes kunnen worden heringericht en het onthaal met shop, vestiaire en café ruimtelijk nog beter kan worden georganiseerd.
Op 4 juni 2022 opent de volgende tijdelijke expositie met fotografie van kunstenaar Alfred Seiland. Het museum werkt volop aan het concept om ook deze keer weer een leerrijke en belevenisvolle ervaring te creëren. Meer info over dit project volgt in de loop van januari.
Bestuur en spelers van FC Heur-Sluizen verdelen vandaag 300 kerstdiners aan minderbedeelden in Tongeren. Alle producten werden gesponsord.
De kerstman trekt mee op pad om de diners aan huis te brengen.
De kerstmenu bestaat uit tomatensoep, gehaktballen en frieten. Aangevuld met een fles cava en speelgoed. Rajapack zorgt voor de stoffen zakken om de maaltijd te verpakken
Deze ochtend heeft het gebrand in hotel du Chemin de Fer, tegenover het station. De brand is ontstaan op de eerste verdieping. Het gebouw wordt regelmatig bezocht door krakers.
De brandweer heeft het hele gebouw, maar er was niemand meer aanwezig.
Niemand raakte gewond.
Vandaag zendt TVL de kerstviering vanuit de Basiliek live uit om 10u. De mis wordt opgedragen door bisschop Hoogmartens
De leden van Femma-Nerem verzamelden naar aanleiding van Kerstmis lichaamshygiëneproducten voor mensen van Tongeren die met armoede geconfronteerd worden.
Ze kregen enkele manden goed gevuld: praktisch alle 95 leden deden een bijdrage.
Symbolisch overhandigden ze het resultaat aan de Kerststal van de Basiliek aan de vrijwilligers van Vincentius.
Charlotte Molenaers (34) uit Tongeren is de weekwinnaar dankzij haar geregistreerde Ambi.pas. Het levert haar 2.500 punten, goed voor 250 euro op. De uitreiking vond al voor de zevende keer plaats bij herenboetiek Lui (Maastrichterstraat).
Charlotte kocht er kerstcadeaus en dat terwijl de kerstman aanwezig was in de zaak
De stad Tongeren heeft nu ook een b-post pakjesautomaat aan de ingang van parking Q-park Centrum in de Vermeulenstraat, vlakbij het administratief centrum Praetorium.
De pakjesautomaten op de overige locaties: Via Julianus, NMBS (vlakbij het station) en aan het postkantoor in de Wijkstraat werden continu en goed gebruikt. Tongenaren kunnen vanaf nu ook 24u per dag en 7 dagen op 7, wanneer het hen past, bestelde pakjes afhalen in de nieuwe pakjesautomaat in de Vermeulenstraat.
“Dankzij de pakjesautomaat hebben onze inwoners de mogelijkheid de klok rond pakjes op te halen én te versturen. Ook voor onze handelaars biedt deze automaat heel wat voordelen. Want ook zij kunnen gebruik maken van deze automaten. Bovendien combineren gebruikers vaak het afhalen van hun pakje met het doen van lokale boodschappen,” zegt Patrick Dewael, burgemeester stad Tongeren.
Het gebruik van de Pakjesautomaat is erg eenvoudig met de smartphone
- Download de gratis My b-post app op je smartphone en log in met je e-mail adres. Je ziet je pakje dan vermeld staan in de app.
- Ga naar de Pakjesautomaat, open de My b-post app en tik op ‘open pakjesautomaat’. Het kluisje gaat automatisch open. Neem je pakje eruit en sluit het deurtje.
Het is voor de stad Tongeren en b-post belangrijk de ecologische voetafdruk steeds verder te verkleinen en de CO2 uitstoot te verminderen. Zo worden leveringen bestemd voor een pakjesautomaat door de logistieke partner gebundeld en in één stop afgeleverd. Hiermee biedt de stad Tongeren alvast een degelijk antwoord op de groeiende stroom van leveringen.
Net als vorig jaar brengen de Vrienden van de Kerststal ook nu weer vredeslichtjes naar het ziekenhuis en alle woonzorgcentra in Tongeren. Deze namiddag trokken ere-deken Rik Palmans en suisse Tony Achtergael met 200 lichtjes naar az Vesalius: Ze hadden ook voor elke patiënt een kaart bij: 'Houd het vuur brandend en geef het door'.
"We hebben in totaal bijna 900 lichtjes voorzien. Daar hebben we vooraf allemaal een sticker op gekleefd. Ik heb mijn telefoonnummer op de verpakking genoteerd voor het geval dat er niet voldoende lichtjes zijn", wist Tony.
Tot nu toe hebben al 13.000 personen de kerststal in de Basiliek bezocht!
Zaterdag om 10u wordt de Kerstmisviering met bisschop Hoogmartens live uitgezonden op TVL.
De middernachtmis gaat ook gewoon door
Daar we door Corona voor de tweede maal de activiteiten van Vief hebben moeten stopzetten, hebben we voor het tweede jaar oprij onze 140 leden een kerstpakje bezorgd aan huis.
De bestuursleden hadden er goed hun werk mee, maar met plezier gedaan.
bijdrage: Ludo Jacobs
