Tongeren vandaag

Nieuws

60 jaar KSA Sint-Jan

KSA Sint-Jan werd in 1962 opgericht door de plaatselijke deken met als eerste hoofdleider René Somers. 

Om dit te vieren is vandaag een hele dag vol toffe activiteiten gepland! Zo starten ze met een Sint-Janse Omloop, naar analogie van de Zweedse omloop waarbij je 6 posten moet bereiken en daar een opdracht moet uitvoeren. De groep die dit in de kortste tijd kan doen is de winnaar. Er zijn 12 groepen ingeschreven die bestaan uit een mix van leden, ouders, leiding en een hoop oud-leiding om zo verschillende verhalen van vroeger en nu met elkaar te kunnen delen.
De activiteit gaat door van 14u tot 17u tussen de Grote Markt  en stadspark De Motten. Hierbij starten ze natuurlijk aan de kerktoren van Sint-Jan, waar ook hun lokalen gelegen zijn. Op de verschillende posten zullen de groepen verschillende opdrachten krijgen - telkens met in een KSA Sint-Jan thema - die dateren van vroeger maar ook van tegenwoordig. De mix van jong en oud komt dus goed van pas.
Op het Stadhuisplein staat een immens springkasteel en een sjorconstructie. Wie van het springkasteel springt, hoort onderweg een tip via een headphone. 

Op de visvijver (De Motten) moeten ze proberen eendjes te vissen 

Op de verhoogde berm naast de atletiekpiste moeten ze letters uitbeelden met vlagjes
Op het grasveld van stadspark De Motten moeten ze oude spelletjes doen
Op de Moerenpoort moeten ze voorwerpen proberen te raden
Aan het Munthuis moeten ze een kampvuur brandend houden door liedjes te raden waarvan de titel op een houtblok staat geschreven 

De 'Duracell-konijnen is één van de deelnemende groepen. Zij zijn uiteindelijk de winnaar en werden beloond met een cadeaubon van 'Stoemp' en die hebben ze meteen verzilverd op het terras van Stoemp 

Om 17u volgt er een misviering. Aangezien de 'K' in KSA staat voor katholiek proberen ze toch nog even tijd te maken voor bezinning. Oud-leider Maarten Blokken zal de misviering leiden en de muziek wordt voorzien door Jan en Hugo Jaspers, leden van de bekende Tongerse charmeband 'De Bjètels', maar ook oud-leiding. Liedjes zoals het Limburgs volkslied (waarmee ze de activiteit altijd starten) en het avondlied (waarmee ze op kamp altijd de dag afsluiten) mogen natuurlijk niet ontbreken.

Na de misviering volgt er voor de leiding en oud-leiding nog een heuse avondfeest dat ingeleid wordt met een gezellige receptie. De 150 hongerige magen zullen gevuld worden met een grote barbecue en als dessert zorgen we voor een lekker bolletje ijs van het lokale ijssalon 'Mario's'. Nadat de fond gelegd is, is het tijd voor een stevig feestje. Voor de Dj's mogen we trots zeggen dat we enkel huidige leiding zullen gebruiken, zo komt het meidencollectief 'DOEMP' draaien, bestaande uit vier dames die al menig wat fuiven in vuur en vlam hebben gezet.

Oh ja, ze hebben voor deze editie gezorgd voor een eigen bier mét gepersonaliseerd KSA Sint-Jan glas. 

Hun Saint-Jeanke zal niet alleen tijdens het avondfeest geschonken worden, maar nadien ook doorheen het jaar in hun parochiecentrum en tijdens hun evenementen (startdag, eetdag, musical). Het blond bier van 8% werd ontworpen door oud-leiding i.s.m. Jeroen Zomers. 

Naast deze lekkere verrassing zorgen ze ook nog voor enkel andere gadgets: een eigen T-shirt, pull en mouwschildje. Deze kunnen later ook gekocht worden op hun website https://ksasintjan.be/. De opbrengst van deze verkoop gaat integraal naar een het bekostigen van een nieuw dak voor hun parochiecentrum.

Bij KSA-Sint-Jan kunnen ze rekenen op trouwe leden. Zo heeft Stefan Wijnants de microbe doorgegeven aan zoon Siemen en dochter Marthe. Ze behoren alle drie tot de (oud)-leiding.

Vandaag telt de jubilerende  jeugdbeweging 73 meisjes, 60 jongens en 24 leiding

Agora steunt 4 sociale doelen

Vanavond heeft Agora Club 10 Tongeren  cheques uitgedeeld aan sociale doelen. Dat gebeurde tijdens een aspergeavond bij Hoeve Dewalleff in Millen. 

"Dit is de eerste keer in twee jaar dat we iets kunnen organiseren sinds de pandemie. Jullie krijgen allemaal een vuistje i.p.v. een kusje. We hebben Think Pink al gesteund met 200 euro en De Schakelaar kreeg 500 euro. Vanavond schenken we 1.000 euro aan Ambulance Wens België; 1.000 euro aan het BCG en 1.500 euro aan Les Cajoutiers, een Senegalese vereniging die in 2009 een basisschool oprichtte voor kinderen die kansarm, doof of het syndroom van Down hebben", vertelde voorzitter Rebecca Dewalque . 

Regenboogvlag wappert aan Praetorium

Deze avond werd de regenboogvlag aan de voorgevel van AC Praetorium uitgehangen t.g.v. 17 mei, de Internationale Dag tegen Homo-, Lesbo-, Bi-, Trans- en Interseksefobie (IDAHOBIT).

Wereldwijd wordt er op of rond die datum aandacht gevraagd voor de sociale onwenselijkheid van discriminatie en geweld op grond van seksuele oriëntatie, gender identiteit, expressie of geslachtskenmerken. Op deze dag vieren we ook seksuele-, gender- en seksediversiteit.
Joachim Peeters, voorzitter OUDt dankt de burgemeester en de stad voor dit gebaar: "Het lijkt iets klein, maar het heeft zo 'n grote waarde!. Niet enkel voor de mensen die reeds 'uit de kast' gekomen zijn, maar ook voor zij die nog met twijfels zitten. 
Burgemeester Dewael vindt dit een evident gebaar: "Het is toch logisch dat onze stad iedereen welkom heet". 

Davo promoot AmbiorixBello

Garage Davo promoot de AmbiorixBello, de eerste apero van Jurgen Milissen. Hij mag nog tot september rondrijden in een bestickerde elektrische Mini. 

De groene fles is zowaar te bewonderen op de etalage van  de showroom van de Mini store. 
Deze avond kwam Jurgen zijn nieuwste creatie voorstellen bij Davo. 
Zaakvoerder Karel Daenen heeft een boodschap laten aanbrengen op de flessen:















'Don't drink and drive': "Jurgen is langsgekomen met zijn apero. Ik vind dat een iets speciaals. Jurgen is een dynamische ondernemer uit Tongeren. Wij zijn ook een dynamisch team. Een Mini is speelser dan een Bmw. Rijplezier en drinkplezier gaat niet samen, daarom deze boodschap", vertelde Karel.  

Herbestemming Picpussen

Het nieuwe wonen in de oudste stad

Historische site Picpussen wordt energiezuinig woongebied
State of the art woonzorgcentrum in historisch kloostergebouw
De majestueuze gevel van het kloostergebouw en de twee torens zijn een erkenningspunt langs de Eeuwfeestwal voor veel Tongenaren. Heel wat onder hen zaten er zelfs op de schoolbanken. Patrick
Kerkhofs van nv Picpussen, de ontwikkelaar van de site: "In onze plannen hebben we gezocht om het verleden een plaats te geven in een soort stadsdeel van de toekomst. Zo krijgt het kloostergebouw een
nieuwe functie als state of the art en goed functionerend woonzorgcentrum met plaats voor 90 inwoners. We zagen van bij het begin opportuniteiten om te breken met de klassieke manier waarop
woonzorgcentra zijn ingericht. Zo is het gebouw opgedeeld in kleine leefgroepen. Aanvullend aan het woonzorgcentrum komen er 39 assistentiewoningen, samen met een Grand Café met een schitterend
terras.”

Burgemeester Patrick Dewael: "De plannen van de nv Picpussen combineren op een prachtige manier het historische verleden van de site en onze stad met een innovatieve toekomst. De historische aangezichten worden bewaard en tegelijk streeft men naar een energieneutraal woongebied. Het historisch kloostergebouw blijft een historische eyecatcher én tegelijk wordt het een state of the art woonzorgcentrum. Picpussen biedt alle voorzieningen
om er te wonen van je geboorte tot je oude dag. En dat alles in een groene woonomgeving waar het verkeer grotendeels ondergronds is gebracht."
Picpussen is een historische school- en kloostersite op slechts 400 meter vogelvlucht van de Grote Markt en Ambiorix. Ze start aan de Eeuwfeestwal met de imposante gevel van het kloostergebouw Picpussen
geschrankt tussen twee torens. 
Schepen voor Ruimtelijke ordening en Wonen Johnny Vrancken beklemtoont de accenten die de stad Tongeren heeft gelegd in het project: “Voor ons was het behoud van het historisch kloostergebouw een
absolute voorwaarde. We zijn blij dat de projectontwikkelaar hier volledig is in meegegaan. Het resultaat is een geslaagd huwelijk tussen verleden en toekomst.”

Plaats voor jong en oud
Niet alleen senioren vinden hun thuis in het nieuwe stadsdeel. Het wonen en leven op de site is aangepast aan en voorzien op elke leeftijd. Schepen Johnny Vrancken gaat verder: "De basisschool Picpussen, die plaats biedt aan 350 kinderen,
kreeg reeds een nieuwe plek op de site en is helemaal ingebed in het glooiende terrein. In een volgende fase zal ook het kinderdagverblijf de Mereltjes dat vandaag aan de Hasseltsesteenweg ligt, een nieuwe
plek in het hart van de ontwikkeling vinden. Bertrand Van Regemortel van de participatiemaatschappij Vlaanderen en partner in Picpussen nv verduidelijkt: “Maar liefst 180 kindjes kunnen hier binnenkort verblijven. Er werd veel aandacht besteed
aan mooie leefruimtes en het perfect functioneren van een kinderdagverblijf anno 2022. Boven de daktuin van het kinderdagverblijf kan gewoond worden en komen verspreid over drie residenties 38
appartementen met mooie terrassen.”
“Aan de Beukenbergweg komt een nieuwe toegangsweg naar de site. Hier komen enkele ruime eengezinswoningen met tuin en parkeergelegenheid, twee residenties van respectievelijk 53 en 41 appartementen met grote terrassen, allen gericht naar de vallei.

Hernieuwbare energie
Ook op het vlak van energie zal de inwoner van Picpussen kunnen genieten van de nieuwste technieken. Patrick Kerkhofs: "Een centraal gestuurd warmtenet zal de warmte verdelen over het hele stadsdeel. Die
warmte onttrekken we aan de bodem door middel van diepe geothermie. Omgekeerd zorgen warmtepompen met passieve koeling voor een ideaal comfort in de zomer. Vernuftig gestuurde
zonnepanelen vormen het sluitstuk. We streven ernaar om het hele woongebied zo goed als energieneutraal te maken. Dat zou meteen een primeur zijn voor de provincie Limburg."
Verkeer ondergronds, unieke groenbeleving bovengronds Bertrand Van Regemortel van PMV: "Achter het kloostergebouw opent zich een nieuwe dimensie met
schitterende vergezichten op het weidse landschap richting Borgloon. Er zijn heel wat mogelijkheden om een unieke groenbeleving te creëren: het glooiende landschap, de enorme hoogteverschillen, de
kloostertuin die reikt tot de resten van de Romeinse muur aan de Legioenenlaan. Het autoverkeer zal bovendien zo veel mogelijk gemeden worden binnen de site. Ook dat schept mogelijkheden."
Het nieuwe stadsdeel wordt autoluw, maar zal altijd bereikbaar zijn. Patrick Kerkhofs: "Alle diensten zullen de site goed kunnen bereiken, denk hierbij aan de brandweer maar
ook de post, de pakjesleveranciers of de afvalophaling. Voor de bewoners van de woningen en de appartementen gebeurt het bewonersverkeer volledig ondergronds vanaf de nieuwe toegangsweg op de
site. De appartementen boven het kinderdagverblijf en het personeel parkeren ook ondergronds. De fietsers en de voetgangers krijgen een prominente plaats. Aan de school is er geen autoverkeer. Ouders
rijden naar een kiss and ride zone waarna ze de site terug verlaten."
Werken starten dit jaar Het openbaar onderzoek voor het woonzorgcentrum in het kader van de omgevingsvergunning loopt van 05/05/2022 tot en met 03/06/2022. Nv Picpussen heeft de ambitie om deze werken nog dit jaar te laten
aanvatten. Voor het kinderdagverblijf en de woongelegenheden is het ontwerpteam druk bezig met het voorbereiden van de plannen. Wie een glimp wil opvangen van de plannen kan terecht op de webpagina
www.picpussen.com.

Vandaag staking bij De Lijn

Vandaag is er weer een staking bij De Lijn. De chauffeurs eisen een hoger loon.
In Limburg zal 55% van de bussen uitrijden  
De vakbondsactie is niet tegen De Lijn gericht, maar is een signaal naar de regering omtrent de koopkracht (loonnormwet).

Pastorij Koninksem wordt Plus-Plek

De pastorij van Koninksem staat al 10 jaar leeg sinds het vertrek van pastoor Nelissen. Het gebouw is eigendom van de kerkfabriek. “We zochten een nieuwe bestemming, een soort buurthuis. Ondertussen zijn we met een handvol vrijwilligers al een jaar bezig met de renovatie. Het dak werd hersteld, de zoldervloer geïsoleerd met PUR, de ramen van de voorgevel vernieuwd, centrale verwarming geplaatst, de elektriciteit vernieuwd, de buitenmuren geïsoleerd, het probleem van opstijgend vocht werd aangepakt, de vloeren vernieuwd, een sanitaire ruimte werd ingericht en een vergaderzaal met keukentje. Enkel het gelijkvloers zal gebruikt worden.

De uitbating zal gebeuren door vzw Parochiale Centrum. We hebben subsidies verkregen (65%) via het Europees Fonds voor Plattelandsontwikkeling en 35% komt van eigen middelen vanuit de kerkfabriek en vzw Parochiaal Centrum.
Het project Plus-Plek komt van de Landelijke Gilden en het Europees Fonds voor Plattelandsontwikkeling en Stad Tongeren i.s.m. Hoge Dries. Deze avond en op 24 mei organiseren we een infosessie & workshop om een invulling te bepalen”, vertelde Guy Goffin.
De herinrichting van de tuin is een apart project met steun van de Koning Boudewijnstichting en Cera Foundation. "We willen een terras voorzien, een afsluiting en een petanquebaan".

Diane is de weekwinnaar

Diane Vanderveken (65) uit Tongeren is de weekwinnaar dankzij haar geregistreerde Ambi.pas. Het levert haar 2.500 punten, goed voor 250 euro op. De uitreiking vond al voor de vijfde keer plaats bij Marco's Véloshop (Maastrichterstraat). 

Diane kocht er 2 elektrische fietsen: "Ik gebruikte mijn Ambi.pas eigenlijk nooit", vertelde de winnares

Vesaliuspersoneel krijgt frietjes en ijsje

Deze middag werden de werknemers van az Vesalius Tongeren en Bilzen getrakteerd op een portie frieten met een snack en als dessert een ijshoorntje. Aanleiding is de Internationale Dag van de Verpleging'. .

"Niet enkel de verpleegkundigen, maar iedereen die participeert in de zorg wordt vandaag in de watten gelegd, als dank voor het goede werk dat ze dag in dag uit leveren. Door de pandemie hebben we twee zware jaren moeten doorstaan. . Onze mensen hebben nu rust en ondersteuning nodig", vertelde Jean-Paul Van Baelen, directeur patiëntenzorg. "We kijken uit naar een normalere toekomst". 

De ijsjes werden gesponsord door Lions Tongeren

Met 1.200 personeelsleden is az Vesalius veruit de grootste werkgeven in de regio. 

De ramp van 1677 – nieuwe inzichten

Waarschijnlijk de grootste ramp uit de Tongerse geschiedenis speelde zich af in de nacht van 28 op 29 augustus 1677. Tongeren werd die nacht in brand gestoken, een gebeuren dat kaderde in de zogenaamd Frans-Hollandse Oorlog. Die oorlog begon voor onze stad exact 350 jaren geleden. Op 12 mei 1672 kwamen namelijk de eerste Franse troepen aan in Tongeren.

Tongeren is wel vaker verwoest geworden. De eerst vastgestelde stadsbrand vond plaats rond 69-70 na Christus tijdens de zogenaamde Bataafse Opstand. Tijdens de Romeinse tijd vond er ook nog een grote brand plaats tijdens de twee helft van de tweede eeuw – tijdens de invasie van de Chatti en Chauki – en rond 275-276 toen de Franken het Romeinse rijk binnenvielen. Latere verwoestingen vonden plaats in 881-882 (Noormannen), op 1 augustus 1179 (door graaf Gerard van Loon), op 11 oktober 1213 (door hertog Hendrik I van Brabant) en in 1468 door de Bourgondische troepen.

De impact van de vernielingen tijdens de Frans-Hollandse Oorlog lijken echter het grootst geweest te zijn. Enerzijds komt dit natuurlijk omdat er ook meer geschreven bronnen over deze periode zijn, maar anderzijds blijkt wel dat de heropbouw vele decennia duurde en de stad pas haar oude inwonersaantal zou bereiken halfweg de negentiende eeuw.

Het doel van Lodewijk XIV was om Frankrijk natuurlijke grenzen te geven (Maas en Rijn). Knooppunt om dit doel te bereiken was Maastricht, gelegen langs enkele belangrijke wegen en uiteraard langs de Maas langs welke vallei de Fransen zich ook verplaatsten. De bezetting van Tongeren vanaf 12 mei 1672 had dan ook als doen een aanval op Maastricht voor te bereiden. Die stad werd ingenomen op 26 juli 1673 waardoor ook het militaire nut van Tongeren verdween en de wallen en poorten moesten afgebroken worden. Het risico bestond namelijk dat de geallieerde legers Tongeren zouden veroveren en bijgevolg de Fransen in Maastricht zouden omsingelen. De Fransen trokken bovendien door het prinsbisdom Luik omdat dit hen vrijgeleide had gegeven. De Luikse prinsbisschop, Maximiliaan Hendrik van Beieren, was namelijk ook aartsbisschop en keurvorst van Keules. In die functie had hij zich aan de Franse zijde geschaard.

In de beginfase van de oorlog (1672-1674) verliep de strijd behoorlijk moeilijk voor de Fransen, ondanks dat 1672 gekend staat als het Rampjaar in Nederland, en de Verenigde Provinciën wisten verschillende successen te behalen. Hierdoor besliste Keulen in 1674 ook om een vrede te sluiten met de Fransen.

En nu komen enkele nieuwe inzichten die werden aangereikt door Peter Schulpen uit Sittard, een stad die eveneens in dezelfde periode als Tongeren werd verwoest.
Nadat Keulen een vrede had gesloten, werd op de rijksdag van Regensburg (25 mei 1674) beslist dat de Duitse vorsten zich achter keizer Leopold zouden scharen. Die keizer van het Heilig Roomse Rijk (Duitsland) had een alliantie gesloten met Spanje, het hertogdom Lotharingen en de Verenigde Provinciën. Bij die vorsten hoorden behalve Keulen ook het nabijgelegen bisdom Munster en het hertogdom Gullik (waartoe Sittard behoorde). Peter Schulpen wees er terecht op dat Gullik hierdoor niet meer neutraal was en Luik samen met Keulen van partij was veranderd. De gevolgen van die ‘kantwissel’ waren verstrekkend toen de hertog van Lotharingen het Franse Mouzon aan de Maas verwoestte. Lodewijk XIV eiste represailles. Die represailles zouden volgen in Sittard en Tongeren

In Tongeren wordt traditioneel aangenomen dat de stad in brand werd gestoken omdat de afbraak van de muren niet snel genoeg vorderde. De Franse gouverneur Calvo in Maastricht drong hier meermaals op aan en besliste, toen de maat vol was, de stad in brand te steken. In september en oktober 1677 kwamen de Fransen nog enkele keren terug, blijkbaar om het werk af te maken. De stadsbrand die volgde, leidde tot ontzetting in geheel Europa. Dat zelfs de Tongerse Onze-Lieve-Vrouwekerk was afgebrand, droeg niet de goedkeuring van Lodewijk XIV.

Maar… in het kader van het onderzoek naar de vernieling van Sittard in dezelfde periode kwam collega Peter Schulpen enkele bijzondere documenten tegen. Een brief van 6 september 1677 bewijst dat Lodewijk XIV zelf de opdracht had gegeven tot de verwoesting van Sittard en Tongeren. Een gecodeerde brief van 12 september van dat jaar, geschreven door Calvo aan de Franse minister van oorlog, gaat zelfs verder. Hierin wordt het moedwillig afbranden van beide steden besproken alsook het bewust terugkeren naar die steden om het werk af te maken.

Die moedwilligheid van de Fransen geeft toch wel een ander beeld van de vernielingen die in 1677 plaatsvonden. Een project met het Rijksarchief van Hasselt en het archief De Domeinen van Sittard-Geleen heeft trouwens de ambitie om soortgelijke archieven in het Franse militaire archief van Vincennes te gaan digitaliseren. In Venlo opent bovendien volgend jaar een grote tentoonstelling over deze noodlottige periode.

Nog enkele cijfers. In 1667 telde Tongeren 835 woningen en de dorpen in de stadsvrijheid in totaal 452 woningen. Daarvan waren er respectievelijk 611 en (circa) 300 vernield omwille van de oorlog.
Het woningenbestand in Tongeren herstelde maar langzaam. In 1680 waren er nog maar 230 woningen, in 1693 375, in 1696 497, in 1747 655, en in 1841 nog maar steeds 754.
Ook in de dorpen was een traag herstel te zien met in 1747 343 woningen en in 1841 656. Behalve het menselijke leed en de materiële vernielingen, waren de gevolgen nog verderstrekkend.

De periode 1650-1700 en vooral de gevolgen van de Frans-Hollandse Oorlog betekenden het einde van het middeleeuwse Tongeren. Sommige kloosters vertrokken en kwamen na 1677 niet meer terug. Maar vooral veel burgers verlieten de stad om nooit meer terug te keren. Zij werden na verloop van tijd vervangen door mensen uit de omliggende dorpen die in de stad kwamen wonen. Veel families gingen failliet en konden hun hypotheken niet meer betalen. Ook zij werden gedwongen de stad te verlaten. De markthallen werden na 1677 niet meer herbouwd en voor veel gebouwen van de stad (het stadhuis, de stadsmuren, enz.) moesten we wachten tot na de Negenjarige Oorlog en de Spaanse Successieoorlog om een meer welvarende tijd te zien in de jaren 1720-1730.
De prins-bisschoppen zagen opportuniteiten en keerden zich tot de financieel en materieeel uitgemolken steden en maakte van de gelegenheid gebruik om hen te “belonen” met hervormingen en nieuwe verordeningen. Die hervormingen zouden mede de aanzet geven tot de Luikse Revolutie, een uitloper van de Franse Revolutie.

bron: Stadsarchief

Zoeken
Sponsors
Het weer
Reclame
AmbiPas
Google