Iets meer dan 49.000 bezoekers bezochten het Gallo-Romeins Museum in 2020, ruim 50% minder dan in het succesjaar 2019 (106.000 bezoekers).
Toch blikt het museum tevreden terug. Hoogtepunten waren de wondermooie expositie Dacia Felix, de vele families met kinderen die het museum bezochten in de zomermaanden, het verwerven van een topstuk, een nieuw programma voor scholen én het uitbreiden van het digitaal aanbod.
2021 kondigt zich met de tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’ beloftevol aan.
In dit coronajaar hield het Gallo-Romeins Museum met 49.150 bezoekers nog behoorlijk goed stand. Vooral in juli en augustus vonden veel gezinnen met kinderen hun weg naar Tongeren, zowel voor de permanente tentoonstelling ‘Van neanderthaler tot Gallo-Romein’ als de tijdelijke expositie ‘Dacia Felix’. Het museum slaagde erin om deze tentoonstelling over het roemrijke verleden van Roemenië te verlengen. Dat zorgde voor een topzomer. Mooi gespreid kwamen zo’n 15.000 bezoekers over de vloer, onder wie bijna 1000 Tongenaren. Die laatsten genoten uitzonderlijk van gratis toegang.
In 2020 was het museum bijna vier maanden gesloten: tussen 13 maart en 29 mei en opnieuw tussen 29 oktober en 1 december. Het jaar voordien, in 2019, ontving het museum in die periodes in totaal meer dan 42.000 bezoekers. Maar ook in de andere maanden bleven schoolgroepen, socio-culturele verenigingen en bezoekers uit Nederland en Duitsland vaak noodgedwongen weg. Evenementen als ‘Erfgoeddag’, ‘Night@theMuseum’ en andere educatieve activiteiten voor kinderen en jongeren gingen niet door. Dit alles leidde tot een geschat inkomstenverlies van 200.000 euro.
Anderzijds waren er ook minder uitgaven. Het museum deed veel minder dan anders een beroep op zijn team van freelance-gidsen. Op ICT-vlak namen de kosten dan weer toe, onder meer om thuiswerk van de medewerkers te faciliteren. Een bezoek reserveren werd in 2020 verplicht, om te garanderen dat het nooit té druk zou worden. Net zoals veel andere musea kocht ook het Gallo-Romeins Museum daarom een efficiënte online reservatiemodule.
Toch was 2020 voor het Gallo-Romeins Museum verre van een somber jaar. Het museumteam toonde zijn dynamisch karakter en slaagde erin de werking verder te zetten. Een hoogtepunt was zeker het verwerven van een uniek loden vervloekingsplaatje uit de Romeinse tijd, enig in België. Het object staat te pronken in de inkomhal en zal te zien zijn in de volgende tijdelijke tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’. Achter de schermen werd hard gewerkt aan het fotograferen en digitaal ontsluiten van de Romeinse muntcollectie, die 6000 stuks telt, en aan wetenschappelijk onderzoek op een diversiteit aan collectiestukken. Dat laatste gebeurt vaak in samenwerking met externe specialisten. Voor scholen ontwikkelde het museum het gloednieuwe programma ‘Archeoloog@work’: Tieners worden uitgedaagd om aan de hand van vondstonderzoek het dagelijks leven in een Romeinse stadswoning bloot te leggen. Ook nam het museum deel aan de jaarlijkse editie van de Archeologiedagen. Het kreeg hiervoor aandacht in het VRT-journaal.
In 2020 versterkte het Gallo-Romeins Museum zijn digitaal aanbod. In het najaar van 2020 gingen de lezingen in de reeks Spraakwater online, met groot succes. Op twee doordeweekse donderdagavonden logden telkens ongeveer 250 mensen in. Tijdens de lockdown kon iedereen de topstukken uit de collectie virtueel ontdekken. Het museum plaatste op zijn website een link naar de luisterfragmenten die in normale omstandigheden enkel in het museum zelf te horen zijn.
Bijkomend lanceerde het museum samen met de GIS-coördinator van de stad Tongeren de webapplicatie ‘Mapping the civitas Tungrorum’. Bezoekers kunnen op de website speuren naar archeologische overblijfselen uit de civitas Tungrorum, het bestuursdictrict waarvan Tongeren in de Romeinse tijd de hoofdstad was. Ten slotte zette het Gallo-Romeins Museum in november de boeiende blog ‘Hic et nunc’ op: classicus Patrick De Rynck brengt voortaan tweewekelijks een (luister)tekst waarin hij vanuit de actualiteit terugblikt naar de oudheid.
Het Gallo-Romeins Museum kijkt uit naar 2021. De afgelopen maanden werd keihard gewerkt aan de voorbereidingen van de tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’, met 250 topstukken uit de Romeinse collecties van het British Museum. Het concept is veelbelovend. Rode draad in de tentoonstelling zijn films met getuigenissen van mensen uit het Romeinse Rijk, vertolkt door professionele acteurs. Hoe was het om te leven in de hoogdagen van de keizertijd, in Rome en ver daarbuiten? De expositie is gericht op een breed publiek, en ook zeer geschikt voor een bezoek met kinderen.
Patrick Dewael, burgemeester van Tongeren: “Tongeren blijft investeren in erfgoed, kunst en cultuur, ook in moeilijke tijden zoals deze. Het Gallo-Romeins Museum is voor onze stad en streek van groot cultuur-toeristisch belang.”
Ann Christiaens, schepen van Cultuur: “Ik ben trots op wat het Gallo-Romeins Museum in 2020 heeft gepresteerd. We kregen hiervoor veel lof van onze bezoekers. De volgende tentoonstelling ‘Oog in oog met de Romeinen’ opent in februari zijn deuren. Die belooft een nieuwe mijlpaal te worden.”
