Vandaag is het exact 200 jaar geleden dat de Franse keizer Napoleon Bonaparte overleed op het eiland Sint-Helena in de zuidelijke Atlantische oceaan. Napoleon, afkomstig uit Corsica, was vanaf 1799 eerste consul van de Franse Republiek (die werd uitgeroepen in 1792) en vanaf 1804 keizer. Terwijl zijn dood in 1821 stilletjes voorbij ging, werd hij tijdens zijn leven meermaals gevierd in Tongeren.
Zo vond er bijvoorbeeld op 14 juli 1802 een groot feest plaats ter gelegenheid van de vrede die werd gesloten tussen Napoleon, Spanje, Engeland en de Bataafse Republiek.
Ook op 30 juli 1803 was het groot feest in de stad, want die dag passeerde Napoleon, dan nog eerste consul, in Tongeren op weg naar Maastricht. Hij hield hier even halt en luisterde naar een toespraak. Burgemeester van der Meer wachtte hem op aan de Kruispoort en bood hem de sleutels van de stad aan. De straten waren met groen versierd en er werden vijf triomfbogen opgericht. Een jaar later mocht burgemeester van der Meer trouwens aanwezig zijn op de kroning van Napoleon tot keizer.
Nog grootser was het feest dat in 1801 plaatsvond om het concordaat met de paus te vieren (tot dan hadden heel wat pastoors ondergedoken geleefd, mensen mochten niet naar de mis, ...). 101 kanonschoten werden afgevuurd, er werd een Te Deum gezongen, de openbare gebouwen werden verlicht, er waren twee banketten en extra uitdelingen aan de armen.
En op 2 juni 1811 werd in Tongeren de geboorte gevierd van de koning van Rome (de latere Napoleon II die overleed in 1832), zoon van keizer Napoleon.
Op 5 december 1813 werd nog een buste ingehuldigd ter ere van zijn verjaardag. Deze buste, in witte marmer, werd in eerste instantie geschonken aan de stad Luik. Maar, de gemeenteraad daar wilde niks van de buste weten en vervolgens werd het beeld verkocht aan de stad Tongeren. Sindsdien heeft het zich altijd in het stadhuis bevonden. Enkel door de recente restauratiewerken is het tijdelijk verwijderd. Dat men in Tongeren toch dit beeld aanvaardde, had misschien te maken met het feit dat meneer Crooy, oud-officier in het leger van Napoleon, in de gemeenteraad zetelde en dat er toch nog wel heel wat oud-strijders van Napoleon in Tongeren waren.
De enige vermelding van zijn overlijden heb ik gevonden in het dagboek van Frans Driesen die meldde dat op 5 mei 1821 op het eiland Sint-Helena Napoleon was overleden. Het nieuws kwam uit Frankrijk en er werd verteld dat hij was overleden aan een hartaanval terwijl men in Engeland zei dat hij aan maagkanker had geleden. Terwijl de Tongerse gemeenteraad of de officiële briefwisseling hier geen melding van maakten, vonden we uit dezelfde periode wel verschillende uitnodigingen terug om een Te Deum bij te wonen dat werd gehouden ter nagedachtenis van de overwinning bij Waterloo oftewel de nederlaag van Napoleon.
bijdrage: Stadsarchief
